Sunday 2 December 2007

Macedonia: What's in a name?

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ, ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ΑΠΟ ΕΝΑ ΟΝΟΜΑ
Του Ντίνου Τουμάζου

Μετά το πρόσφατο μεγαλειώδες συλλαλητήριο της Μελβούρνης, αλλά και τις εκδηλώσεις που πραγματοποιούνται από τους απανταχού Έλληνες και τις απόψεις που διατυπώνονται, πιστεύω ότι οξύνεται ο προβληματισμός μας για το δέον και δυνατόν γενέσθαι.

Επικαλούμαι λοιπόν κατ’ αρχήν τον Ελευθέριο Βενιζέλο ο οποίος είχε πει:
«Μην ομιλείτε περί ιστορικών δικαίων. Δεν κάμνουν εντύπωσιν εις τους Ευρωπαίους… Ουδέποτε έκανα χρήσιν των ιστορικών δικαιωμάτων μας... Τα συμφέροντα, λοιπόν, και όχι τα ιστορικά δίκαια μετρούν στις διεθνείς συναλλαγές....Να το πάρωμεν απόφασιν, ότι δεν υπάρχει, δεν υπήρξε ποτέ “Θεός της Ελλάδας”. Ένας είναι ο Θεός δι’ όλα τα έθνη.»

Αυτό ασφαλώς δεν σημαίνει ότι μας επιτρέπεται να αρνούμαστε την Ιστορία μας. Και υποχρέωση έχουμε, πρώτον, να τη γνωρίζουμε και, δεύτερον, να την προασπίζουμε. Αλλά και συμφέρον και υποχρέωση έχουμε να δίνουμε τις μάχες μας για να κάνουμε και τους άλλους να αντιληφθούν –και κατεξοχήν τους Ευρωπαίους εταίρους οι οποίοι θα κληθούν να αποφασίσουν για την ένταξη της FYROM στους ευρωατλαντικούς θεσμούς.– τι σημαίνουν και πού οδηγούν συμπεριφορές και ιδεολογήματα όπως αυτό του «μακεδονισμού» και της κρατικής ιδεολογίας των Σκοπίων περί «διαμελισμένης μακεδονικής πατρίδας» όταν αφορούν τα δικά τους συμφέροντα. Δηλαδή, έχουμε και συμφέρον και υποχρέωση να καταστήσουμε σαφείς και να συγκεκριμενοποιήσουμε τους κινδύνους που ελλοχεύουν (και όχι μόνο για την Ελλάδα). Γιατί σίγουρα δεν πρόκειται απλά για ένα όνομα.
Και εξηγώ τι εννοώ με το τελευταίο αυτό:

1ον Πώς θα φαινόταν στους Γάλλους εάν η περιοχή του Baden στη Γερμανία αυτοανακηρυσσόταν ανεξάρτητο κράτος και
- βαφτιζόταν Αλσατία
- δημιουργούσε σημαία με έμβλημα τον ναό της Notre Dame του Στρασβούργου
- το σύνταγμά της καλούσε τους πολίτες να απελευθερώσουν τους Αλσατούς των γειτονικών χωρών
- το σύνταγμά της χαρακτήριζε τα παρόντα σύνορά της προσωρινά και προωθούσε τη συνοριακή διεύρυνση προς διάφορες κατευθύνσεις.

Και θα άρεσε στους Γάλλους εάν οι υπόλοιπες χώρες-μέλη της Ε.Ε. υποστήριζαν τις ανωτέρω απαιτήσεις του νέου κράτους της «Αλσατικής Δημοκρατίας»;

2ο Πώς θα φαινόταν στους Γερμανούς εάν η περιοχή Wroclaw στην Πολωνία αυτοανακηρυσσόταν ανεξάρτητο κράτος και
- βαφτιζόταν Δρέσδη
- δημιουργούσε σημαία με έμβλημα το Hofkirche
- το σύνταγμά της καλούσε τους πολίτες να απελευθερώσουν τους Δρέσδιους των γειτονικών χωρών
- το σύνταγμά της χαρακτήριζε τα παρόντα σύνορά της προσωρινά και προωθούσε τη συνοριακή διεύρυνση προς διάφορες κατευθύνσεις.

Και θα άρεσε στους Γερμανούς εάν οι υπόλοιπες χώρες-μέλη της Ε.Ε. υποστήριζαν τις ανωτέρω απαιτήσεις του νέου κράτους της «Δημοκρατίας της Δρέσδης»;

3ο Πώς θα φαινόταν στους Αυστριακούς εάν η Βοημία στην Τσεχία αυτοανακηρυσσόταν σε ανεξάρτητο κράτος και
- βαφτιζόταν Oberosterreich
- δημιουργούσε σημαία με έμβλημα το Fort on the Postlingberg
- Το σύνταγμά της καλούσε τους πολίτες να απελευθερώσουν τους oberosterrichians των γειτονικών χωρών
- το σύνταγμά της χαρακτήριζε τα παρόντα σύνορά της προσωρινά και προωθούσε τη συνοριακή διεύρυνση προς διάφορες κατευθύνσεις.

Και θα άρεσε στους Αυστριακούς εάν οι υπόλοιπες χώρες-μέλη της Ε.Ε. υποστήριζαν τις ανωτέρω απαιτήσεις του νέου κράτους της «Δημοκρατίας της Oberosterreich»;

4ο Πώς θα φαινόταν στους Δανούς εάν η περιοχή Malmohus της Σουηδίας αυτοανακηρυσσόταν ανεξάρτητο κράτος
- βαφτιζόταν Fredericksberg
- δημιουργούσε σημαία με έμβλημα το Raadhudspladsen
- το σύνταγμά της καλούσε τους πολίτες να απελευθερώσουν τους Frederiksbergians των γειτονικών χωρών
- το σύνταγμά της χαρακτήριζε τα παρόντα σύνορά της προσωρινά και προωθούσε τη συνοριακή διεύρυνση προς διάφορες κατευθύνσεις.

Και θα άρεσε στους Δανούς εάν οι υπόλοιπες χώρες-μέλη της Ε.Ε. υποστήριζαν τις ανωτέρω απαιτήσεις του νέου κράτους της «Δημοκρατίας της Fredericksberg»;

Η απάντηση στα ανωτέρω είναι αυτονόητη. Αυτό που δεν είναι αυτονόητο είναι να γνωρίζουν οι άλλοι την Ιστορία μας, πολλώ δε μάλλον όταν εμείς οι ίδιοι την αγνοούμε ή, ακόμη χειρότερα, τη διαστρεβλώνουμε και την κακοποιούμε ποικιλοτρόπως υπονομεύοντας οι ίδιοι τον εαυτό μας. κρίση.

Αυτονόητο δεν είναι επίσης το να κερδίζουμε πολιτικές μάχες… αμαχητί ή και παραπαίοντας μεταξύ άκρας υποχωρητικότητας και απόλυτης αδιαλλαξίας!

Και στο σημείο αυτό πάλιν θα επικαλεστώ τον Ελευθέριο Βενιζέλο:
«Η φρόνησις, η διορατικότης, η προσαρμοστικότης, η επαφή με την πραγματικότητα. Ιδού τι θα μας βοηθήση θετικά να επανορθώσωμεν ό,τι είναι επανορθώσιμον».

Και ασφαλώς όλες αυτές οι ιδιότητες είναι σημαντικές στη ζωή γενικά, στην πολιτική ειδικότερα, αλλά εκ των ουκ άνευ στην εξωτερική πολιτική εάν θέλουμε πράγματι να είμαστε σοβαροί. Και επιμένωστην τελευταία προϋπόθεση, την επαφή με την πραγματικότητα, τον ρεαλισμό δηλαδή, για τον οποίο γίνεται πολύς λόγος στην περίπτωση της FYROM (και όχι μόνο – η Κύπρος είναι άλλη μία χαρακτηριστική περίπτωση), όπως και αν τον ονομάζουν κατά καιρούς – realpolitik ή προωθημένο ρεαλισμό. Ποιο είναι λοιπόν το περιεχόμενο του ρεαλισμού που συνιστάται στην Ελλάδα να επιδείξει ή/και υιοθετείται και προβάλλεται κατά καιρούς από τις εκάστοτε κυβερνήσεις:
- Μήπως εννοούν προσωρινή ψευδαίσθηση μιας λύσης που με μαθηματική ακρίβεια θα οδηγήσει σε ήδη ορατά καταστροφικά αποτελέσματα;
- Ή μήπως εννοούν ρεαλισμό την αποδοχή χωρίς αντίσταση και τη νομιμοποίηση του ψεύδους, της αρπακτικότητας, της κατάφωρης παραβίασης βασικών δεδομένων για την εθνική, θρησκευτική και ηθική επιβίωση του Ελληνισμού; (Δεν αναφέρομαι σε ιστορικά δικαιώματα ή στο δίκαιο, γιατί αυτά δεν λαμβάνονται υπ’ όψιν στα διεθνή φόρα ή παραμένουν γράμμα κενό, αφού στην πραγματικότητα τα καθιστούν φενάκη για να συγκαλύπτουν τα συμφέροντα τους οι εκάστοτε ισχυροί)
-

Αν λοιπόν αυτό το περιεχόμενο προσδίδουν στον ρεαλισμό, τότε ομιλούμε για το άκρως αντίθετο: για αφροσύνη και παραλογισμό.

Αν όμως ομιλούμε για ρεαλισμό με την έννοια ότι:
1. αναγνωρίζουμε τα λάθη μας και τις συνέπειές τους,
2. εκτιμούμε τις συνθήκες που επικρατούν στην ευαίσθητη περιοχή των νοτίων Βαλκανίων, τα συγκρουόμενα συμφέροντα και τους διεθνείς συσχετισμούς δυνάμεων,
3. αξιολογούμε και ιεραρχούμε τις προτεραιότητές μας όσον αφορά τα ανοικτά θέματα που απασχολούν τη χώρα μας,
4. σχεδιάζουμε καίριες διεθνείς στρατηγικές μακριά από κομματικές σκοπιμότητες και επαναχαράσσουμε την πολιτική μας όχι με γνώμονα τις εσωτερικές πολιτικές ισορροπίες αλλά το εθνικό συμφέρον και με στόχο να εξασφαλίσουμε συμμαχίες που θα μας επιτρέψουν να διασφαλίσουμε τα δικαιώματά μας,
τότε ναι, οφείλουμε με αυτήν την έννοια να είμαστε ρεαλιστές. Και παρά την κατά καιρούς επιδειχθείσα έλλειψη φρόνησης και την (δυστυχώς όχι σπάνια) ελληνική αβελτερία, υπάρχουν ακόμη κάποια (στενά ομολογουμένως) περιθώρια που επιτρέπουν στην Ελλάδα να περισώσει την αξιοπρέπειά της και να διασφαλίσει το αύριό της. Υπάρχουν ακόμη όπλα τα οποία μπορεί να χρησιμοποιήσει η ελληνική διπλωματία.

Τα σημαντικότερα μάλιστα όπλα τα παρέχουν τα ίδια τα Σκόπια, αφενός με την αδιάλλακτη και προκλητική πολιτική που ακολουθούν, παραβιάζοντας βασικούς κανόνες της Ενδιάμεσης Συμφωνίας, και αφετέρου με τις επιδιώξεις των Σκοπίων στον διεθνή χώρο. Οφείλει δηλαδή η ελληνική πλευρά:
1. να αναδείξει ΑΜΕΣΑ την επικινδυνότητα για τη σταθερότητα της περιοχής από μια χώρα που δεν συμμορφώνεται προς τους κανόνες σχέσεων καλής γειτονίας και επομένως αποτελεί εν δυνάμει απειλή. Γιατί όσο κινδυνεύει η συγκεκριμένη σταθερότητα από μια ενδεχόμενη διάλυση του κρατιδίου των Σκοπίων, άλλο τόσο τουλάχιστον κινδυνεύει και από τον «αλυτρωτισμό» που υποδηλώνουν (στην ουσία κραυγάζουν) οι παραχαράξεις και οι σφετερισμοί που επιχειρούνται εκ μέρους των. Και
2. να εξασφαλίσει συμμαχίες με χώρες που δεν φαίνονται πρόθυμες να αποδεχθούν (όπως άλλες, π.χ. Αμερική, Αγγλία) την άνευ όρων ένταξη των Σκοπίων σε ΝΑΤΟ και Ε.Ε. ώστε να μην είναι μόνη η Ελλάδα που θα αντιδράσει στην ένταξη των Σκοπίων και να υποστεί δυσανάλογο κόστος, ενώ εκείνες θα εξυπηρετούν αδάπανα τα δικά τους συμφέροντα .

Μας λέει κάτι το γεγονός ότι πρόσφατα το Συμβούλιο της Ευρώπης απέρριψε την Τρίτη έκθεση με την οποία τα Σκόπια ζητούσαν να αναφέρονται σε όλα τα επίσημα έγγραφα του οργανισμού ως «Δημοκρατία της Μακεδονίας»; Η κοινοβουλευτική επιτροπή πολιτικών υποθέσεων του Συμβουλίου αποφάσισε με συντριπτική πλειοψηφία να μην προωθηθεί η έκθεση για συζήτηση και ψήφιση στη συνέλευση του οργανισμού. Ο εισηγητής της έκθεσης σχολίασε ότι η ΠΓΔΜ προσπαθεί να ξαναγράψει την ιστορία.

Ωστόσο, οφείλουμε να αναγνωρίσουμε ότι ο αγώνας αυτός ούτε εύκολος είναι, ούτε το αποτέλεσμά του βέβαιο. Παράλληλα όμως οφείλουμε να διεξάγουμε αυτόν τον αγώνα με σοβαρότητα και υπευθυνότητα, διαμορφώνοντας επιτέλους τα πλαίσια της πολιτικής μας αλλά και χαράσσοντας τα όρια της υποχωρητικότητάς μας.

Αυτή είναι η ουσία του όλου θέματος και όχι οι λεκτικές διατυπώσεις του ενός περί realpoltik ή του άλλου περί προωθημένου ρεαλισμού, με όποιο περιεχόμενο ο καθένας του προσδίδει. Αυτό είναι το περιεχόμενο του ρεαλισμού τον οποίο η Ιστορία, η λογική, η σύνεση, η διορατικότητα και η εποχή επιβάλλουν.

No comments: